یکی از زیباترین آثار تاریخی خرم آباد ، قلعه فلک الافلاک است که به دژ شاپورخواست نیز مشهور است. این بنا بر فراز تپه ای مشرف به شهر خرم آباد و در نزدیکی رودخانه ای در مرکز شهر قرار دارد.
قلعه فلک الافلاک چشم گیرترین اثر تاریخی و گردشگری این شهر است که قدمت آن به دوره ساسانیان باز می گردد.
دیگر نام های قلعه فلک الافلاک:
فلک الافلاک در لغت به معنای “سپهر سپهران” است. نام های گوناگونی برای این اثر خارق العاده تاریخی در طی دوران های مختلف بوده که برخی عبارتند از:
- دژ شاپورخواست
- دژ سابرخواست
- قلعه خرم آباد
- دوازده برجی
- کاخ اتابکان
این سازه زیبا از دوره قاجار به بعد ،به نام قلعه ی فلک الافلاک معروف است .
فلک الافلاک روی تپه‌ای بلند و باستانی در مرکز شهر خرم آباد قرار دارد. در گذشته این منطقه گذرگاهی میان کوه‌های زاگرس بود و از مهم‌ترین مسیرهای ارتباطی بین فلات مرکزی ایران با نواحی جنوبی و غربی کشور به شمار می‌رفت. در ساخت قلعه فلک الافلاک از آجر، خشت، سنگ و ملات استفاده کرده‌اند.
وجود چاهی بسیار عمیق و راه فرار اضطراری در حیاط دوم قلعه، از نکات جالب توجه این بنا به شمار می‌روند.
دژ شاهپور خواست، در طول تاریخ مورد استفاده بسیاری از حکومت‌ها قرار گرفته و استفاده های گوناگونی داشته است.
در گذشته از این قلعه به‌عنوان مقر حکومت، پادگان نظامی، زندان، خزانه سلطنتی و سایر کاربری‌های نظامی و سیاسی استفاده کرده‌اند.
در حال حاضر این قلعه باستانی را تغییر کاربری داده‌اند و به موزه باستان شناسی، مردم شناسی و آزمایشگاه مرمت آثار تاریخی تبدیل کرده‌اند، تا عموم علاقه‌مندان به بازدید از آثار تاریخی بتوانند از این بنا دیدن کنند.
بخش های مختلف قلعه عبارتند از :
هنگام ورود به قلعه فلک الافلاک باید از تعدادی پله بالا بروید، وقتی وارد قلعه شدید، در ابتدا حیاط قلعه را خواهید دید که در آنجا چاه معروف فلک الافلاک و حمام قرار دارند.
پس از بالا رفتن از پله های برج منظره زیبایی از شهر خرم آباد مشهود می باشد.
بخش های مختلف قلعه شامل:
- چهار سالن بزرگ
- دو حیاط خلوت
- چندین تالار کوچک
- اتاق ها
- دروازه ها
- حمام
- چاه
- و همچنین ۱۲ برج است.
این قلعه دارای دو حیاط است که با چهار برج احاطه شده اند. دو مورد از این برج ها در شمال و شمال غربی، و دو مورد دیگر در جنوب غربی و جنوب قرار دارند.
این دو حیاط دارای تالارهای بزرگ و زیبایی هستند که به یکدیگر راه دارند.این تالارها هم اکنون به موزه تبدیل شده اند.
در قلعه فلک الافلاک دو موزه مردم شناسی و باستان شناسی وجود دارد. این موزه ها از طریق ماکت هایی آداب و رسوم و اشیای تاریخی این سرزمین را به صورت کاملاً زیبا و طبیعی به نمایش می گذارند .گویی آدمی را با خود به دوره های گذشته این دیار می برند .
در هر گوشه از ۱۲ سالن موزه مردم شناسی جلوه های دیدنی از فرهنگ، باورها و زندگی بومی مردم لرستان به نمایش گذاشته شده است.
حمام نیز در قسمت شمالی اولین حیاط قرار دارد و آب مورد نیاز این حمام توسط چاه تامین می شده است ، ضمن اینکه تا اواخر حکومت قاجار از این حمام استفاده می شده است.
نحوه دسترسی به قلعه فلک الافلاک :
برای رسیدن به این قلعه مهم نیست در کدام قسمت از شهر اقامت دارید، به راحتی می توانید توسط وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس و تاکسی به خیابان دوازده برجی بروید و به محض پیاده شدن از ماشین قلعه را خواهید دید.
امکانات موجود در قلعه فلک الافلاک
دسترسی آسان به وسایل نقلیه، پارکینگ، دستشویی، اقامتگاه، رستوران، بوفه و …
دیگر اطلاعات قلعه فلک الافلاک :
آدرس قلعه فلک الافلاک: استان لرستان، خرم آباد، خیابان امام خمینی (۱۲ برجی)، قلعه فلک الافلاک
ساعات بازدید : همه روزه از ۹ صبح تا ۲۰ عصر
کاربری : موزه
جاذبه های دیدنی دیگر خرم آباد :
- آبشار آب سفید
- مناره آجری
- آسیاب گبری
- آبشار وارک
- دریاچه کیو
- پارک جنگلی مخملکوه
- حمام گپ
رستوران های نزدیک به قلعه :
هتل رستوران رنگین کمان
هتل رستوران آزادی
رستوران سالیز
رستوران سنتی شاپوری
فست فود مکس
هتل های نزدیک به قلعه :
عطر
شقایق
جهانگردی
و نزدیکترین جاذبه های گردشگری : بازار سنتی خرم آباد ، آبشار نوژیان ، امامزاده زید بن علی، بام خرم آباد
رقم خواهد زد.